Veri Sözlüğü Oluşturma

Veri Sözlüğü Oluşturma

ISO/IEC 11179 standardına uygun Kurumsal Veri Sözlüğü oluşturmanızı ve merkezi olarak erişilebilmesini sağlar. Tanımlara ait değişikliklerin platform üzerinden yapılması ile değişiklikler kontrol altına alınır, verilerin tutarlı ve bütün kalması sağlanır.

Referans Kod Sözlüğü ve Servisi Oluşturma

Referans Kod Sözlüğü ve Servisi OluşturmaKurumdaki anahtar-değer (key-value) şeklinde tutulan veriler için çok esnek ve kolay bir yönetim mekanizması sağlar. Ayrıca bu değerleri Rest ve Soap API olarak dış servislerin erişimine açarak değerlere erişimi kolaylaştırır.

Değişiklik Onay Mekanizması

Değişiklik Onay MekanizmasıYapılacak olan değişiklikler eğer kurum içinde bir onay komisyonu var ise bu komisyonun onayı ile kabul edilmesi istenebilir. Bu durumda veri tanımlarının doğrulandıktan sonra, onaylanarak kayıt altına alınması sağlanır. Bu özellik Veri Sözlüğü yaşam döngüsünün önemli bir adımıdır.

Abonelik

AbonelikUygulamada tanımlı verilere kullanıcılar isterse abone olabilir. Böylece bu veride herhangi bir değişiklik olması halinde uygulama kullanıcıya uyarı şekline göre sistem bilgilendirmesi veya mail ile haber verir.

Hiyerarşik Grup ve Kullanıcı Yönetimi

Hiyerarşik Grup ve Kullanıcı YönetimiKurumdaki kullanıcıların ve/veya birimlerin tanımlamaları yapılarak platform üzerindeki tanımlara sorumlu birim/personel atanabilir.

Detaylı Loglama (Audit)

Detaylı Loglama (Audit)

Yapılan tüm değişikliklerin kim tarafından ve ne zaman yapıldığı detaylı bir şekilde tutulur ve gerektiğinde raporlanır.

Kataloglama

KataloglamaSözlükteki verilerin "Veri Sözlüğü" formatındaki çıktısı "Katalog" olarak alınabilir. Böylece yapması uzun ve zahmetli olabilecek bir iş sadece 1 saniyede kullanmaya uygun şekilde hazır olur.

Otomatik Veri Sözlüğü Oluşturma

Otomatik Veri Sözlüğü Oluşturma

Kurum bünyesinde farklı veri tabanı yönetim sistemlerindeki veri tanımlarının Veri Sözlüğüne aktarılmasına imkan verir. Aktarım esnasında yüklenen meta veriyi inceler, varsa ortak ya da çelişen tanımları belirler ve bunları düzenlemeye olanak verir.

Versiyonlama

VersiyonlamaEğer istenirse versiyonlama yapılabilir. Böylece farklı zamanlarda oluşturulan versiyonlar ile sistemin tarihçesine ulaşılabilir, versiyonlar arasındaki farklar izlenebilir, kullanıcıların ne değişiklik yaptığı detaylı bir şekilde raporlanabilir.

Talep Yönetimi

Paydaşlardan gelen ekleme, güncelleme ve silme taleplerinin toplanmasını ve belli bir süzgeçten geçirilerek devreye alınması sağlar.

Mikrosite Oluşturma

Mikrosite OluşturmaEğer istenirse platformdaki tanımlamalar ile HTML tabanlı mikrosite oluşturulabilir. Eğer kurum veri sözlüğü platformunu herhangi bir sebeple son kullanıcıların erişimine açmak istemezse, bu mikrositeyi kendi portaline ekleyerek sadece tanım bilgilerini paylaşabilir.

Güvenlik ve Yetkilendirme

Güvenlik ve Yetkilendirme

Tanımlı kullanıcılarının her birinin farklı yetkisi mevcuttur ve kullanıcılar yetkileri çerçevesinde erişim/değişiklik yapabilir. Uygulamada tanımlı her bir veri ve niteliği kurum içi ve dışındaki kullanıcıların erişimine açılıp kapatılabilir.

Öznitelik Yönetimi

Öznitelik YönetimiVeri tanımlarken ISO/IEC 11179 standardından bağımsız olarak veri tanımına kuruma özel nitelik eklemek gerektiğinde platformda herhangi bir güncelleme yapılmaksızın bu nitelikler kolay bir şekilde tanımlanabilir, sonrasında ise yönetilebilir.

Liste Dışa Aktarım

Liste Dışa AktarımTüm mevcut listeler PDF veya Excel formatında dışa aktarılabilir.

Veri Sözlüğü

Veri Sözlüğü, verinin anlamını, diğer veriler ile ilişkisini, kaynağını, kullanımını ve biçimini tarif eden tanımlamalar topluluğudur. Verinin kendisini tutmaz, verinin niteliklerini ve özelliklerini tanımlar. İhtiyaca göre belli bir alana özgü veya genel kullanım alanları mevcuttur.

  • Paydaşların sistem ile nasıl bir etkileşim kuracağını anlamalarını sağlar, ayrıca kurumun verilerinin kurum içi sahiplerini/sorumlularını tutar.
  • Barındırdığı tanımlar ile kurumun kurumsal hafızasını net ve açık bir şekilde ortaya koyar ve herkes için erişilebilir kılar.
  • Kurumun verilerinin uluslararası standartlara uygun bir şekilde tarif edilmesi sayesinde bilgi paylaşımı veya entegrasyon sırasında yaşanan sıkıntıları minimize eder ve kurum içi ve dışında terminoloji birliği sağlar.
  • Kurum içinde tutarsız veya tekrar eden verilerin oluşmasını engeller böylece sistemlerin yönetilebilir kalmasını sağlar.
  • Yazılım geliştirilirken sıkça başvurulur. Tanımlı, standartlaştırılmış ve birbirleri ile ilişkilendirilmiş veri tipleri sayesinde yazılım analizi, tasarımı, geliştirimi ve test sürecini kolaylaştırır. Yazılımın hızlı, sağlam ve kaliteli bir şekilde yapılabilmesini sağlar.
  • Veri analizi için yapılacak raporlamalar ve sorgulamalar için güçlü bir altyapı oluşturur ve sağladığı tanımlamalar ile yapılacak raporlamaların ve sorgulamaların kolay ve hızlı bir şekilde hazırlanmasını sağlar.

Veri Sözlüğü kullanılmadığında yaşanan ortak sorunlar:

  • Farklı kaynak ve sistemlerden gelen standart olmayan verilerin neden olduğu uyuşmazlıklar,
  • Uyuşmazlıklar nedeniyle sınıflandırma, bütünleştirme, tekilleştirme sorunları,
  • Donanım, yazılım ve ağ altyapı maliyetlerinin artması,
  • İstenen bilgiye zamanında ve doğru şekilde erişilememesi.

Bunlara bağlı olarak;

  • Entegrasyon problemleri,
  • Aynı işi yapan bir çok uygulama,
  • Verimsizlik,
  • Karar almada yetersiz bilgiden kaynaklanan önemli aksaklıklar.

Gelişmiş ülkelerde daha sık rastladığımız ve bu sorunların çözümü olarak görülen veri sözlükleri, son yıllarda ülkemizde de kurumların stratejik planlarında yer almaktadır.

Avustralya Sağlık Bakanlığı, Sağlık Veri Sözlüğü T.C. Sağlık Bakanlığı, Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü

T.C. Sağlık Bakanlığı, Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü

2013 yılında başlatılan "Sağlıkta e-Dönüşüm Programı" çerçevesinde atılan önemli adımlardan bir tanesi de "Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü"nün hazırlanması olmuştur.

Şu anda en son sürümü 2.2 olan bu sözlük Türkiye'de diğer kamu ve özel kurumlar için referans bir çalışma olmuştur. Ülke çapındaki tüm sağlık kuruluşlarından bu sözlüğe uygun şekilde veri toplanmaktadır. Daha ayrıntılı bilgi için tıklayınız

Avustralya Sağlık Bakanlığı, Sağlık Veri Sözlüğü

Veri sözlüğü uygulamalarının iyi bir yurtdışı örneği olan ve 16'ncı versiyonu yayınlanan Avustralya Sağlık Veri Sözlüğü ile ilgili ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Temelinde Ulusal Veri Sözlüğü yer alan ve bunun bir adım ötesi olan "Ulusal Veri Merkezi" örnekleri ise Amerika'da (http://www.data.gov), İngiltere'de (https://data.gov.uk), Almanya'da (https://www.govdata.de) ve gelişmiş ülkelerde yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir.

e-Dönüşüm Türkiye Projesi

Kalkınma Bakanlığı e-Dönüşüm Türkiye Projesi, Birlikte Çalışılabilirlik Esasları Rehberi'ne göre;

  • Kurumlar Veri Sözlüklerini kurumsal stratejilerine uygun olarak geliştirecektir.
  • Kurumsal Veri Sözlükleri'ne tek noktadan erişilebilecek ve kurumlar tarafından güncel tutulacaktır.

Kalkınma Bakanlığı e-Dönüşüm Türkiye Projesi, Birlikte Çalışabilirlik Esasları Rehberi'ne buradan ulaşabilirsiniz.

Bize Ulaşın

Bizimle en hızlı e-posta ile haberleşirsiniz :)

Bizi takip edin...